Một thoáng Bao Vinh trầm mặc ở xứ Huế
Nằm cách trung tâm thành phố Huế chỉ chừng 3km, nhưng Bao Vinh chẳng phố xá ồn ào, chẳng còi xe tấp nập. Nhìn Bao Vinh êm đềm ngày hôm nay, ít ai biết rằng nơi đây đã từng là một phố cảng giao thương trên bến dưới thuyền trong chuỗi cảng thị Thanh Hà – Bao Vinh sầm uất từ …
Bao Vinh – Dấu tích còn lại của một thời vàng son ấy chỉ còn là những nếp nhà ngói cổ xô nghiêng đã gần 200 tuổi xen kẽ bên những ngôi nhà hiện đại mái tôn, mái bằng. Thế nhưng, cái vẻ cổ kính, thâm trầm của Bao Vinh không vì thế mà mất đi; nó vẫn được lưu giữ ít nhiều trong lối sống mộc mạc của người dân nơi đây.
Đô thị cổ Bao Vinh được chính quyền Thừa Thiên – Huế quan tâm bảo tồn từ nhiều năm nay nhưng chưa được nhiều người biết tới. Phải đến khi Bao Vinh được lấy làm bối cảnh cho phim điện ảnh “Mắt biếc”, đô thị nhỏ này chợt được nhiều người yêu mến tìm đến thưởng ngoạn. Sở Du lịch Thừa Thiên Huế cùng các doanh nghiệp du lịch của tỉnh cũng đang cùng nhau lên kế hoạch xây dựng tour thích hợp để giới thiệu vẻ đẹp Bao Vinh đến với rộng rãi du khách.
Phố cổ Bao Vinh thuộc xã Hương Vinh, thị xã Hương Trà. Cách kinh thành Huế không xa, về hướng Đông Bắc tầm 4km. Phố cảng này được phát triển nhằm thay thế cho cảng thị Thanh Hà đã bị bồi lắng, xuống cấp. Nhờ vào vị trí đắc địa ngay ngã ba Sình trông ra cửa khẩu Thuận An, từ giữa thế kỷ XVII đến XIX, Bao Vinh thu hút bao thuyền buôn từ tứ xứ (Trung Quốc, Ấn Độ, Châu Âu,…) đổ về để trao đổi và giao lưu hàng hóa.
Năm 1885, kinh thành Huế rơi vào tay người Pháp, Bao Vinh bị tiêu diệt nặng nề. Tới khi vua Thành Thái ban lệnh lập ra phố Đông Ba thì nơi này lụi tàn hẳn. Xưa kia, Bao Vinh cùng Hội An là hai cửa ngõ giao lưu nhộn nhịp bậc nhất Đàng Trong. Nhưng tới nay, “số phận” của Bao Vinh không được may mắn như Hội An. Khi công tác bảo tồn được triển khai quá muộn. Tính tới năm 1991, cảng thị xứ Huế còn 39 ngôi nhà cổ trên 150 tuổi đời. Đến hiện tại chỉ giữ lại được tầm 10 căn. Trong đó, hai ngôi nhà của ông Lê Quang Chất (số 105) và Phan Tâm được bảo toàn khá nguyên vẹn. Với hệ thống kèo, cột, mái ngói gần như còn đầy đủ.
Sau phim điện ảnh “Mắt Biếc” (2019) nổi tiếng, Bao Vinh một lần nữa lại được chọn làm bối cảnh trong MV “Chúng ta của hiện đại” của ca sĩ Sơn Tùng M-TP. Qua hai tác phẩm này, hẳn người chơi cũng cảm nhận được phần nào nét đẹp hoài cổ của phố cảng. Với những ngôi nhà rường, nhà ba gian mái ngói liệt âm dương hay nhà tứ giác thời Pháp thuộc.